Mektûba Guhdar D. û Akvaryuma Bêmirin

Tehtîl e, rojeka germ a havînê ye. Ez li Bodrumê li ber behrê me, bîraya xwe ya sar vedixwim. Hez dikim gava dikevim avê piçek serxweş bim. Berçavka xwe ya tavê derdixim, a behrê didim ber çavên xwe û wekî her tim carekê da xwe davêjim avê. Piçek ji sahilê dûr dikevim ku qîza min a bi xwarzîyên min ra dilîze ban min dike: ‘Mamîîî! Me masîyek girt! Zû were binêre!''


Ez derim ber wan. Masîyekî mirî, rengê wî grî, bi qasî çar pênc santîmî. Qîza min û hevalên wê diçin satilekî tînin û masî diavêjin nava wî. Vedigerim ajneya xwe ez jî. Di avê da komên masîyan dibînim. Derbaz dibin di ber min ra, mezin, biçûk, pahn, ziravik, tenik; aramîyekê didin dilê min. Nizanim ji çi ye bi dengê Koma Amed, Suslî Xanim lêdikeve di serê min da. Kêfa min jî li cî ye, dixwazim heya mecal nemîne ajne bikim.


Mecal namîne, ji behrê derdikevim, têm ser xewlîya xwe rûdinim, li kitaba William Saroyan dinêrim. Çend hefteyên berê dîya min a Ermen û hevalên wê yên ji Erîvanê hatibûn behsa William Saroyan kiribûn. Berî ez derkevim tehtîlê min hema hemû kitabên wî sitandibûn, bi Tirkî. Saroyan dibêje ''Öyle veya böyle, ölüm yok, asla olamaz'', yanî her çi be jî mirin tuneye, qet tuneye. 

Disekinim, nikarim bala xwe bidim ser kitabê. Li dora xwe dinêrim. Masîyê mirî, di satilê zarokan da, bê hereket, bê can bê rih, wisa sekinî. Muzîka min, Suslî Xanim jî di serê min de jî disekine.

Pisîkek tê dora masîyê mirî, dixwaze bixwe wî. Zarok baz didin hinda wan. Ez dibêm ''Na medin pisîkê, heyf e.'' Xwişka min dibêje ''Xûçê bira bidinê, ma mirî sax nabe, qene wê pisîk zikê xwe têr bike.''

Masîyê mirî bi destê zarokan dikeve devê pisîkê. Ez naxwazim bibînim pisîk çawa wî dixwe. Radibim, berçavka xwe ya behrê didim ber çavên xwe û xwe dîsa carekê da davêjim avê.

Di ber nigên min ra masî derbaz dibin. Êdî dizanim ferqa masîyên mirî û sax çi ye. Bihîstina dengan, bîn, hereketa bedanan, ava ku li çerman dikeve. Hîsên min ku min pir caran serûbin kirine.

Muzîka Koma Amed careka din destpê dike di serê min da, lê tenê naqarat dewam dike: Şûşinga hêşin, şerbata şêrîn, te vexwar kanê para min, şûşinga hêşin, şerbata şêrîn, te vexwar kanê para min, şûşinga hêşin..

Guhdar D.

PIRR TÊNE XWENDIN

Doğan Kılıç Wenda û Wenda Roja Newe

Resim
Kurdên Tirkîyê piştî bêdengîya demdirêj a li dû şikestinên Şêx Seîd û Seyîd Riza serê salên 1960î bi parçek serbestî ra nola ku hêdî hêdî hatibin ser hemd û hişên xwe bi kovar û kitaban, bi gazeteyan jinûve hatine xanê.  Wan salên li dû derbeya eskerî bi rêberîya Musa Anter, Deng , bi ya Edip Karahan, Dicle-Fırat û bi ya Doğan Kılıç jî Roja Newe derketiye.  Ser Deng û Musa Anter, ser Dicle-Fırat û Edip Karahan barek belge hene îro di destê me da, lê ser Doğan Kılıç û Roja Newe malumat heta van salên dawî têm kêm diman û hema bêje ti kesî tiştek nizanibû.  Roja Newe ya Doğan Kılıç di tarîxa Tirkîyê da gazeteya pêşî ye ku bi Kurdî û Tirkî derketiye. Wan salên 1960î di gazeteyên din da jî nivîsên bi Kurdî derketine, lê îbareya Roja Newe xusûsî ew e, gazeteya bi Kurdî û Tirkî.  Gazeteya tek hejmarek derketî û nola Doğan Kılıç wenda sala 2019an li  Milli Kütüphane  ya Enqerê bi xebatên Mutlu Can hat dîtin û li dîjîtalê hat barkirin.  Roja Newe ya sala 1...
DEWAMÊ BIXWÎNE >>>

Bi Halên Tercûmekirinê Hewalên Şiîrekê

Resim
Di karên edebî da îşê tewr bi talûke tercûmekirina şiîran e herhal.  Çinku dema tercûmeya şiîrekê ji zimanê wê ya orîjînal çêdibe jiber şiîrbûnê tercûman bixwaze nexwaze mehne dişikê û rê li ber şaşîyên mezin vedibe.  Loma ez kitabên duzimanî yên şiîran tu dibêjî qey ne jibo xwendina şiîran, lê jibo dîtîna wan şaşîyan dixwînim. Hele hele kitaba duzimanî bi Tirkî û Kurmancî be, û zimanê wê yê tercûme Kurmancî be ji min ra mesele ji şiîrê derdikeve, dibe fersendeka ferhengî ku ez pê peyvên xwe kontrol bikim.  Bi van fikran li  Hal  a Sabri Erdem dinêrim çend ro ne. Kitaba wî şairê Berferatî, ku ji salên 1990î vir va li Almanya ye, Yaqob Tilermenî yê bi çîrok û romanên xwe tê naskirin çerxe Kurmancî kiriye. Dixwînim, dixwînim û di şiîreka kitabê da disekinim, dûr û dirêj didim ber hevdu Kurmancî û Tirkîya wê. uçamadı laz uşağı  gotiye Sabri Erdem,  nefiriya laz uşaxî  gotiye Yaqob Tilermenî, ez bûma minê jî bigota  laz uşaxî  dibêm, min jî ...
DEWAMÊ BIXWÎNE >>>

Mektûba Guhdar D. û Rêya Xewê

Resim
Çi gava xewa min nayê radibim makîneya firaqan dişixulînim. Dengê avê, di makîneyê da dengê guherîna cîye avê, carna dengê ketina firaqekê aramîyê didin min. Îşev jî wer dibe, xew nakeve çavên min. Radibim derdora xwe top dikim, dibêjim qene nebe piçek din jî dibetilim. Qedeh, tebax, kase.. Di her odeyekê da tiştek, derim û têm, derim û têm, û makîne tijî dibe. Pêlî qumçeya makîneyê dikim û mêze dikim ku îşareta parlatici yê sor dibe, îşareta ji bo biriqandina firaqan.  Oxxx dibêm ‘‘Îşekî din jî heye heta ku makîneyê bidim şixulandin, ezê piçek din jî biwestim û rehettir razim.’’ Derim ji bo biriqandina firaqan deterjanê tînim, dikim hundirê makîneyê, qapaxê digirim û didim şixulandin. Ji dengê ewil da, ew dengê gava makîne dest pê dike û avê digire, ez sakîn dibim. Derim balîfeka nerm û betanîyeka tenik tinîm, hema li nêzî makîneyê li ser qoltixê xwe dirêj dikim. Dengê avê te, di nav makîneyê de dizivire, û hêdî hêdî çavên min têne girtin; dengê avê tê, makîne avê davêje ser firaq...
DEWAMÊ BIXWÎNE >>>