Çar Pênc Caran Şiîrên Evdî Hesqera

Havîna 2025an min çar pênc caran Çar Pênc Salan Beriya Vê ya Evdî Hesqera xwend. 

Evdî Hesqera çi bi Zazakî çi bi Kurmancî, çi çîrok çi şiîr di her esereka xwe da rind raber dike ku ew muptelayê mîzahê ye û li cîhê ku mîzah hebe îzaha zêde ne îş û karê baqilan e. 


Di Çar Pênc Salan Beriya Vê da, dûr ji îzaha zêde Evdî Hesqera bi wê mîzaha xwe dengbêjekî kin-bêj e mesela, meseleyên saz û stranên derg û dirêj, tîne bi şiîran bi zimanekî req, teq dibêje. 

wexta Remê Simê 
ji nav malên Kanîbelekê 
derket û berê xwe da dêmanên Memanka, dî
li pey tê jina kirîva wî
go ‘lêy vegere!’

‘na! têm bi te re 
bes e êdî!’ 

kirîv bar kir çû
ji jinê pirsîn ka 
‘dilê te ket çî Remê?’ 
go ‘baqê simêlê..’

Ne bi tenê simêl û şer û şûrên eşîran, bi muzîkên modern ra jî mîzahşor e Evdî Hesqera. A wî tinazek e, di ser straneka Ciwan Haco ra dibêje, porsorê piercing zerê kesera li ser keserê, a wî hawarek e dibêje ka caps locka me kanî! û a wî ne kûçik, lê pisîkek e mecbûrî li mala şafiîyan ku nav jî kiriye mişkşikênê xwarzî..

Misrayên ji Pertew Begê Heqarî, ji Şêx Beşîrê Haşimî û ji Mela Elîyê Baqustanî jî li şiîrên xwe reşandine Evdî Hesqera ku di yekê de Baqustanî dibêje ‘’Li vê dunê tu dinêrî ku dewamî dewr dike.’’

Bi vê dewr û dewamîya dinê bo nas û dostan gelek îthaf hene di şiîrên Evdî Hesqera da. 

Di şiîrên bi îthaf da yek a bo ku kûpê namûsê Barişê Beso bala min kişand, yek jî a bo Welat Ramînazad. 

Evdî Hesqera kitabeka xwe ya çîrokan, ewa bi Zazakî, ewa nav Çend Kerdenê Dostê Kosmosî jî îthafî Welat Ramînazad kiribû û ser wî gotibû bohemo verîn ê Kirdan.


Welat Ramînazad hem bi Kurmancî hem bi Zazakî di du kitaban da îthaf sitandiye ji Evdî Hesqera yanî. Ka ma hene vî zemanî hevalî û hezkirinên wanî pir, wanî bi du zimanî? Pirs pirsa ronedîyan e. 

Evdî Hesqera di şiîreka din de agirekî dadide bo ronedîyan û hal û hikayeta wan misra bi misra dadigre: 

mîna ku wexta towbeyê ji me çûbe
me dara zîyaretê birîbe, pisîka camîyê kuştibe 
xelkê dîsa em xapandin 
lê em jî xweş mirin, ne? 
te dî em çiqas xweş mirin

Omer Faruk Baran

Jibo malumatên zêdetir: 

Çar Pênc Salan Beriya Vê - Evdî Hesqera, Weşanxaneya Avesta - 2025 

Çend Kerdenê Dostê Kosmosî - Evdî Hesqera, Weşanxaneya Roşna - 2025

PIRR TÊNE XWENDIN

Doğan Kılıç Wenda û Wenda Roja Newe

Resim
Kurdên Tirkîyê piştî bêdengîya demdirêj a li dû şikestinên Şêx Seîd û Seyîd Riza serê salên 1960î bi parçek serbestî ra nola ku hêdî hêdî hatibin ser hemd û hişên xwe bi kovar û kitaban, bi gazeteyan jinûve hatine xanê.  Wan salên li dû derbeya eskerî bi rêberîya Musa Anter, Deng , bi ya Edip Karahan, Dicle-Fırat û bi ya Doğan Kılıç jî Roja Newe derketiye.  Ser Deng û Musa Anter, ser Dicle-Fırat û Edip Karahan barek belge hene îro di destê me da, lê ser Doğan Kılıç û Roja Newe malumat heta van salên dawî têm kêm diman û hema bêje ti kesî tiştek nizanibû.  Roja Newe ya Doğan Kılıç di tarîxa Tirkîyê da gazeteya pêşî ye ku bi Kurdî û Tirkî derketiye. Wan salên 1960î di gazeteyên din da jî nivîsên bi Kurdî derketine, lê îbareya Roja Newe xusûsî ew e, gazeteya bi Kurdî û Tirkî.  Gazeteya tek hejmarek derketî û nola Doğan Kılıç wenda sala 2019an li  Milli Kütüphane  ya Enqerê bi xebatên Mutlu Can hat dîtin û li dîjîtalê hat barkirin.  Roja Newe ya sala 1...
DEWAMÊ BIXWÎNE >>>

Bi Halên Tercûmekirinê Hewalên Şiîrekê

Resim
Di karên edebî da îşê tewr bi talûke tercûmekirina şiîran e herhal.  Çinku dema tercûmeya şiîrekê ji zimanê wê ya orîjînal çêdibe jiber şiîrbûnê tercûman bixwaze nexwaze mehne dişikê û rê li ber şaşîyên mezin vedibe.  Loma ez kitabên duzimanî yên şiîran tu dibêjî qey ne jibo xwendina şiîran, lê jibo dîtîna wan şaşîyan dixwînim. Hele hele kitaba duzimanî bi Tirkî û Kurmancî be, û zimanê wê yê tercûme Kurmancî be ji min ra mesele ji şiîrê derdikeve, dibe fersendeka ferhengî ku ez pê peyvên xwe kontrol bikim.  Bi van fikran li  Hal  a Sabri Erdem dinêrim çend ro ne. Kitaba wî şairê Berferatî, ku ji salên 1990î vir va li Almanya ye, Yaqob Tilermenî yê bi çîrok û romanên xwe tê naskirin çerxe Kurmancî kiriye. Dixwînim, dixwînim û di şiîreka kitabê da disekinim, dûr û dirêj didim ber hevdu Kurmancî û Tirkîya wê. uçamadı laz uşağı  gotiye Sabri Erdem,  nefiriya laz uşaxî  gotiye Yaqob Tilermenî, ez bûma minê jî bigota  laz uşaxî  dibêm, min jî ...
DEWAMÊ BIXWÎNE >>>

Mektûba Guhdar D. û Rêya Xewê

Resim
Çi gava xewa min nayê radibim makîneya firaqan dişixulînim. Dengê avê, di makîneyê da dengê guherîna cîye avê, carna dengê ketina firaqekê aramîyê didin min. Îşev jî wer dibe, xew nakeve çavên min. Radibim derdora xwe top dikim, dibêjim qene nebe piçek din jî dibetilim. Qedeh, tebax, kase.. Di her odeyekê da tiştek, derim û têm, derim û têm, û makîne tijî dibe. Pêlî qumçeya makîneyê dikim û mêze dikim ku îşareta parlatici yê sor dibe, îşareta ji bo biriqandina firaqan.  Oxxx dibêm ‘‘Îşekî din jî heye heta ku makîneyê bidim şixulandin, ezê piçek din jî biwestim û rehettir razim.’’ Derim ji bo biriqandina firaqan deterjanê tînim, dikim hundirê makîneyê, qapaxê digirim û didim şixulandin. Ji dengê ewil da, ew dengê gava makîne dest pê dike û avê digire, ez sakîn dibim. Derim balîfeka nerm û betanîyeka tenik tinîm, hema li nêzî makîneyê li ser qoltixê xwe dirêj dikim. Dengê avê te, di nav makîneyê de dizivire, û hêdî hêdî çavên min têne girtin; dengê avê tê, makîne avê davêje ser firaq...
DEWAMÊ BIXWÎNE >>>