Mektûba Mamoste Hudaî û Çerkezî
Ez û erebeyê mi Bro ma seba Kurdî kewtîme rayan la Çerkez zî ma dî, bîme meymanê Çerkezan zî. Herhal di qewmê wayîrê esalet giranî Tirkîya, Kurd û Çerkez ê. Ez zaf memnun bîya bi naskerdena Çerkezan. Hesasîyetê înan zî bi ziwan û tarîx zê ma Kurdan zêde yo. Ey zî Tirkperestî ra qasê heme milletê Tirkîya şîkayetkar ê. Se?
Kombîyayîşê mîyan netewe bî sera 2019 de, Stenbol Universîteya Bîlgî de kombîyayîş virazîya. Profesor Doktor Bülent Bilmez serokatîya gureyî kerdîne. Bülent Bilmez, Dersîm ra yo, Zanîngeha Bilgi de beşa tarix de serokatîye keno. Serê Terteleyê Dersîmî gurîyeno û raporê ey zî muhîm ê. Ewrupa ra zî him desteg girewtene him zî rapor hadre kerdîne seba Yewîtîya Ewrupayî. Ney rapor zî serê ziwanê Kurdî, Çerkezî û Lazkî bî.
Ey kombîyayîş de yew Çerkez ma yewbînî şinasna. Kafkas Dernekleri Federasyonu ra yew peyayê Kayseric, Pınarbaşıyic bî. Muhîmîya Pınarbaşı zafeyî Kurd û Çerkez ê.
Osmanî mabeynê 1820-1880 de seba kontrola Kurdan, Çerkezan ardo Samsun ra heta Mêrsîn ca do înan. Meraş, Mêrsîn, Kayseri, Amed, Çewlîg, Mûş de Çerkezî ca girewtî.
Çerkezî kî di qismê Tirkîya de, e-mekteb de wîna qeyd bîyo: Çerkezce Adigece, Çerkezce Abhazca. Zazayê kî yolşaşê vanê ya ‘‘Ma Kurd nîyê’’, Adigey û Abhazî ‘’Ma Çerkez nîyê’’ nêvanê, nêkewnê qalqalê de wînasî.
Çerkezî zî di qismê, Miselman û Xrîstîyan. Di elîfba înan esto, Kîrîlî û Latinî. Abhazî, Kîrîlî gurîyenê û Xrîstîyan ê. Dewlet kitaban, elifba bi Latinî hadre kerd. Çerkez elifba Kîrîlî zî waşt la dewlet qebul nêkerd. Talim terbîye seba yewîtîya elifba tenya Latinkî ser kitabê dersan hadre kerd.
No Çerkez va kî ''Şima Kurdî zen kenî kî tenya şima dewlet ra tersenê. Ney, ma Çerkezî, Kurdan ra zêde tersenîme çunkî ma dest de dahîna zêde çi esto.’’ Mi va ''Se?'' O zî wîna îzah kerd:
''Sera 2012 de, wexto kî dersê Çerkezi dest bi kerd ma zî waşt Kayseri- Pınarbaşı de dersa Adigey bidime. Mektebê ma, wendekarê ma, melimê ma, mudurê ma heme Çerkez bî. Kemîya ma tenya cesaret bî. Yanî ti kî heqe pers kerê askerîye de, emniyete de ey kî statu berzê heme Çerkez ê. Wendekarî meşte bîro biwazo bibo polês yan zî esker, îhtîmalo gird esto kî dewlet ey megeyro emniyet yan zî eskerîye, vaco ‘No wendekar bolucî yo, dersa Adigey dîyo.’’
Ters ra ver ma resmîyet de Quran, Sîyer program de yaz kerd la bi nimitkî dersa Çerkezî da. Bi ney dersan no ters şenik vila bî. Tabî ma çend seran de dî ke dewlet bi qerar o. Ma bîme rehet û dersa Çerkezî zêde akerd.''
Aqlê û ferasetê Çerkezan mi gore baş bî. Verê dersan akerd û nika dersî benî zêde. Her sere 8 sûke de, Bursa, Kayseri, İzmir, Bolu, Meraş, Sêwas, Mêrsîn, Kocaeli de mabeynê 1000-1500 wendekar dersa Çerkezî vîneno. Unîversîteya Kayseri û Düzce de melimê Çerkezî perwerde benî.
Ez û erebeyê mi Bro seba Kurdî kewtîme rayan, ma çi dî çi nêdî û ma çi vînenî, çi nevînenî Huma zano. Ezîm û sebir Ellah.
Mamoste Hudaî
