Mektûba Guhdar Elî: Ji Siwêregê Heta Gemeregê Kobanî

Sala 2014an ez li çolên Gemeraga Sêwasê zarokekî 11 salî bûm. Destê min nû şixula giran digirt wê salê, ez jî mîna mezinan li erdên patatan dişixulîm.

Mala me ya ji Siwêregê û maleka ji Kobanîyê, ew 1 kur 6 keç, 7 xwişk û bira bûn, em jî 3 keç 3 kur 6 kes bûn, ji bo karên havîn û payîzê em tev ji sibê hetta êvarê dişixulîn û dişixulîn.


Li erdên patatan sibe dibû êvar, êvar dibû sibe û dem diçû ku rojekê xebera nebixêr ji wê mala dê û bav li Kobanîyê ra hat, DAIŞ bi êrîşên giran bi ser Kobanîyê da dihat.

Min ji gotinên mezinên malê fehm dikir ku mal têne talan kirin, zar û zêç, kal û pîr têne kuştin li Kobanîyê. Wê malê hema roja din jibo axên Kobanîyê xatir ji me xwest û tev çûn.

1 kur, 6 keç.. Ji wan kîjan şervan bû? Tev şervan bûn? Kobanî cîhekî çawa bû? Kuştin tiştekî çawa bû? Ewê bihatana kuştin? Destê min nû şixula giran digirt, lê aqilê min cewaba pirsên giran nedida. Ew çûn û pirsên min ên di serî da pir bûn, dûra roj bi roj ji bîra min çûn, pirs.. 

Sal qulibî 2015an, ez bûm 12 salî. Rojekê em li mala me rûniştine di odeyê da, telefona birayê min lêket. Deng ji telefonê dihat, dengê wê mala ji kobanîyê hatibûn Sêwasê, dengê wê mala bi me ra bû:  “Kobanî azad bû ha, Kobanî”

Kobanî azad bûbû. Azadî tiştekî çawa bû? Min zanibû, ez êdî 12 salî bûm, mezin bûbûm, min cewaba pirsên bi bedelên giran zanibû, 12 salî bûm. 

Guhdar Elî 

PIRR TÊNE XWENDIN

Bi Halên Tercûmekirinê Hewalên Şiîrekê

Resim
Di karên edebî da îşê tewr bi talûke tercûmekirina şiîran e herhal.  Çinku dema tercûmeya şiîrekê ji zimanê wê ya orîjînal çêdibe jiber şiîrbûnê tercûman bixwaze nexwaze mehne dişikê û rê li ber şaşîyên mezin vedibe.  Loma ez kitabên duzimanî yên şiîran tu dibêjî qey ne jibo xwendina şiîran, lê jibo dîtîna wan şaşîyan dixwînim. Hele hele kitaba duzimanî bi Tirkî û Kurmancî be, û zimanê wê yê tercûme Kurmancî be ji min ra mesele ji şiîrê derdikeve, dibe fersendeka ferhengî ku ez pê peyvên xwe kontrol bikim.  Bi van fikran li  Hal  a Sabri Erdem dinêrim çend ro ne. Kitaba wî şairê Berferatî, ku ji salên 1990î vir va li Almanya ye, Yaqob Tilermenî yê bi çîrok û romanên xwe tê naskirin çerxe Kurmancî kiriye. Dixwînim, dixwînim û di şiîreka kitabê da disekinim, dûr û dirêj didim ber hevdu Kurmancî û Tirkîya wê. uçamadı laz uşağı  gotiye Sabri Erdem,  nefiriya laz uşaxî  gotiye Yaqob Tilermenî, ez bûma minê jî bigota  laz uşaxî  dibêm, min jî ...
DEWAMÊ BIXWÎNE >>>

Doğan Kılıç Wenda û Wenda Roja Newe

Resim
Kurdên Tirkîyê piştî bêdengîya demdirêj a li dû şikestinên Şêx Seîd û Seyîd Riza serê salên 1960î bi parçek serbestî ra nola ku hêdî hêdî hatibin ser hemd û hişên xwe bi kovar û kitaban, bi gazeteyan jinûve hatine xanê.  Wan salên li dû derbeya eskerî bi rêberîya Musa Anter, Deng , bi ya Edip Karahan, Dicle-Fırat û bi ya Doğan Kılıç jî Roja Newe derketiye.  Ser Deng û Musa Anter, ser Dicle-Fırat û Edip Karahan barek belge hene îro di destê me da, lê ser Doğan Kılıç û Roja Newe malumat heta van salên dawî têm kêm diman û hema bêje ti kesî tiştek nizanibû.  Roja Newe ya Doğan Kılıç di tarîxa Tirkîyê da gazeteya pêşî ye ku bi Kurdî û Tirkî derketiye. Wan salên 1960î di gazeteyên din da jî nivîsên bi Kurdî derketine, lê îbareya Roja Newe xusûsî ew e, gazeteya bi Kurdî û Tirkî.  Gazeteya tek hejmarek derketî û nola Doğan Kılıç wenda sala 2019an li  Milli Kütüphane  ya Enqerê bi xebatên Mutlu Can hat dîtin û li dîjîtalê hat barkirin.  Roja Newe ya sala 1...
DEWAMÊ BIXWÎNE >>>

Mektûba Guhdar D. û Rêya Xewê

Resim
Çi gava xewa min nayê radibim makîneya firaqan dişixulînim. Dengê avê, di makîneyê da dengê guherîna cîye avê, carna dengê ketina firaqekê aramîyê didin min. Îşev jî wer dibe, xew nakeve çavên min. Radibim derdora xwe top dikim, dibêjim qene nebe piçek din jî dibetilim. Qedeh, tebax, kase.. Di her odeyekê da tiştek, derim û têm, derim û têm, û makîne tijî dibe. Pêlî qumçeya makîneyê dikim û mêze dikim ku îşareta parlatici yê sor dibe, îşareta ji bo biriqandina firaqan.  Oxxx dibêm ‘‘Îşekî din jî heye heta ku makîneyê bidim şixulandin, ezê piçek din jî biwestim û rehettir razim.’’ Derim ji bo biriqandina firaqan deterjanê tînim, dikim hundirê makîneyê, qapaxê digirim û didim şixulandin. Ji dengê ewil da, ew dengê gava makîne dest pê dike û avê digire, ez sakîn dibim. Derim balîfeka nerm û betanîyeka tenik tinîm, hema li nêzî makîneyê li ser qoltixê xwe dirêj dikim. Dengê avê te, di nav makîneyê de dizivire, û hêdî hêdî çavên min têne girtin; dengê avê tê, makîne avê davêje ser firaq...
DEWAMÊ BIXWÎNE >>>