PERXUDRES*

Mela Mehmûdê Bazidî di kitaba xwe ya ser edetên Kurdan da derbarê mitriban jî nivîsîye.   Di vê kitabê da, Mela Mehmûdê Bazidî ser mitriban dibêje feqîrul-hal in û kar û şixulên wan li şayîyan saz e. Dema min kitaba Silêman Demir, ewa nav  Reşîtê Dengbêj  xwend, di ser mitribîyê ra gotinên Mela Mehmûdê Bazîdî hatin bîra min.  Hîn gava çavê min nû li kitaba Silêman Demir ket bi fotografa Reşît a li qapaxa kitabê bi min wer hat ku lazim e navê kitabê ne Reşîtê Dengbêj lê  Reşîtê Mitrib  be.  Silêman Demir, ku ji Nisêbînê ye û nêzîkî 40 salan li Swêdê maye, bi wefadarîyê bo îade-î îtibar ser Reşît nivîsîye. Nivîskarê hîn di zarokîya xwe da him guh daye him dil daye muzîka Reşît, kitaba ser wî ne bi tarzeka akademîk û zimangiran, lê bi stîleka serbest, nola ku li cemeateka dostan rûniştibe û peyîvîbe, wisa hazir kiriye.  Kitaba bi xatirayan dagirtî di ser muzîka Reşît ra ji salên 1970î ber bi îro va gotin û guherînên sosyo-kulturî jî raber dike parîye...

The New York Timesê Temûza 2025an ser ekonomî û ensdustrîya podcastan xebereka pir ecêb enteresan weşand.   Di xeberê da dihat gotin ku heyranên Joe Budden Podcast ji Patreonê her meh, mîlyonek, 1 mîlyon dolar destek didin vê podcastê. Berê min got qey hişên min dîsa ne li serê min in û ez şaş dixwînim. Lê na, 70,000 destekçîyên Joe Budden Podcastê hinek bi 5 hinek bi 50 dolaran mehane 1 mîlyon dolar didin ser hev ku va podcasta weşana xwe nesekinîne û wê bi moral û motîvasyon, bi qafekî rihet bidomîne.  A min, Temûza 2025an ji Patreonê bi destekên 5 guhdaran û bi qutbûna heqê transferên bankayan, ma, 60 dolar ket hesabê Perxudres Podcastê.  Deynê Riversideê hatibû. Riverside platformeka hazirkirina podcastan e; li ser dengê xwe qeyd dikî, pak dikî, montajê filan dikî, salê bi 180 dolarî. Ez jî li ser Riversideê qeydên Perxudres Podcastê hazir dikim. Min anî ew 120 dolar xist ser 60 dolarên guhdaran û deynê Riversideê da. Mala wan guhdaran destekçî ava, dibêjim, bi xêra w...

Tehtîl e, rojeka germ a havînê ye. Ez li Bodrumê li ber behrê me, bîraya xwe ya sar vedixwim. Hez dikim gava dikevim avê piçek serxweş bim. Berçavka xwe ya tavê derdixim, a behrê didim ber çavên xwe û wekî her tim carekê da xwe davêjim avê. Piçek ji sahilê dûr dikevim ku qîza min a bi xwarzîyên min ra dilîze ban min dike: ‘Mamîîî! Me masîyek girt! Zû were binêre!'' Ez derim ber wan. Masîyekî mirî, rengê wî grî, bi qasî çar pênc santîmî. Qîza min û hevalên wê diçin satilekî tînin û masî diavêjin nava wî. Vedigerim ajneya xwe ez jî. Di avê da komên masîyan dibînim. Derbaz dibin di ber min ra, mezin, biçûk, pahn, ziravik, tenik; aramîyekê didin dilê min. Nizanim ji çi ye bi dengê Koma Amed, Suslî Xanim lêdikeve di serê min da. Kêfa min jî li cî ye, dixwazim heya mecal nemîne ajne bikim. Mecal namîne, ji behrê derdikevim, têm ser xewlîya xwe rûdinim, li kitaba William Saroyan dinêrim. Çend hefteyên berê dîya min a Ermen û hevalên wê yên ji Erîvanê hatibûn behsa William Saroyan kiri...

25ê Temûzê 2025, În Îro dinê ne îşê îşan germ bû li Riha, te digo qey ar bi dinê ketiye, alawî ji dinê radibe. Ez ku damîşe germê dibim û di kelegermê da jî heta pir ne mecbûr be ji odeya xwe dernakevim, min dî nabe, min çû xwe avêt ber bextê klîmaya li salonê.  Dîya min û xwişka min a mezin Cemîle li min nihêrin û gotin ‘’Go ti jî dibêy dinê germ e dêmeg dinê êdî dişewite’’  ‘’Bira dinê ne, bira Spotify bişewite’’ min digo di dilê xwe da. Ketibûm Spotifyê min dîsa bê hêvî û bê heyecan li eyarên zimên dinêrî ku çi bibînim, şok!  Spotifya jiber qebûlnekirina zimanê Kurdî kezeba min reş kiribû êdî anîbû Kurdî li lîsta zimanan zêde kiribû.  Di vê kelegerma kafir da nola ku anîn satilek ava honik li min kirin. Şa û şên, rû bi kêf dev li kên firîyam erş û ezmanan, mîna xewnan bû. Çinku, podcasterên din pir nizanim, min bi xwe sê salan bi Spotifyê ra şer kir ku Kurdî nas bike û talîya talî westa min li ber tiştekî girt, kêrî tiştekî hat.  Êdî hatibûm ber hedê protesto...

Çendek e li Riha me û bi dîya xwe ya bê telefon lê bi televîzyon ra xeber, dengûbehs û nûçeyên TRT Kurdî, Stêrk û Rûdawê sêr dikim. TRT Kurdî, Stêrk û Rûdaw.. Sê kanalên sekn û sîyaseten dûrî hevûdin û heta bêje heta radeyekê ji hevûdin nefret dikin. Ew nefret, nefreteka wer zêde ye ku sal 2025, li hinek malan vekirina kanaleka din ji van kanalan îşaretaka îxanetê tê hesibandin. Mal hene mesela, TRT Kurdîyê sêr dikin û Stêrk di lîsteya kanalên wan da tuneye, yan mal hene şor wer tê Stêrkê sêr dikin, lê Rûdaw qetîyen nakeve lîsteya wan. A min, ji hedîse û hewadîsan, ji perspektîf û propagandayan pirtir meraqa min li ser zimên e; loma kanim TRT Kurdî, loma kanim Stêrk û loma kanim Rûdawê bê kompleks bê erêna sêr bikim û ekranên wan ji dîya xwe ya bi tek ziman ra, tenê Kurmancî zane, dîrekt tercûme bikim. Dibînim ku a Rûdawê rengên Soranîyê li Kurmancîya wê ketine, a Stêrkê sewtên sekuler û îdeolojîk hene di Kurmancîya wê da û TRT Kurdî ji bo kes nebêje ‘’Va çito Kurmancî ye!’’ car caran ...